Brandenburgia na Pomorzu Zachodnim

Wpatrując się w zbiór herbów zachodniopomorskich gmin zauważymy, że kilkanaście z nich posiada czerwonego orła. To ślad brandenburskich aspiracji politycznych na obszarze historycznego Pomorza. Choć askańskie orły w czasach "powrotu do macierzy" zostały wyrugowane z herbów paru miast, to koniec końców wróciły i nadal świadczą o ich powiązaniu z dynastią zza Odry.

Historia Brandenburgii w skrócie to rozłożony w czasie zabór słowiańskich ziem. Mniej lub bardziej pokojowy, ale prowadzący niemalże do ich kompletnej germanizacji. Sam system rozbudowy państwa oparty był na tworzeniu marchii - ziem zamieszkiwanych przez Słowian, które stawały się terenem niemieckiej ekspansji. Pochodzący z niemieckiej dynastii askańczyków Albrecht Niedźwiedź utworzył w 1157 r. Marchię Brandenburską. Stało się to w reakcji na działania wyzwoleńcze księcia Jaksy z Kopanicy (Köpenick, skąd pochodził, jest dziś dzielnicą Berlina). Z naszego punktu widzenia był brutalnym oprawcą Słowian, z niemieckiego - wielkim budowniczym, który sprowadził osadników znad dolnego Renu, Fryzji i Saksonii i stworzył sieć osad na pniu, czyli od podstaw, obok ludności autochtonicznej. Jak nie trudno się domyślić, stał się po wiekach ulubionym bohaterem pruskiego i hitlerowskiego nacjonalizmu.

W pewnym momencie aspiracje terytorialne Brandenburgii zwróciły się w stronę Księstwa Pomorskiego i ziem należących do Polski. Brandenburgia stała się niebezpiecznym konkurentem Gryfitów, otaczając stopniowo księstwo kolejnymi nabytkami od wchodu, południa i zachodu. Ziemie, które ciągnęły się od Odry na wschód aż po Świdwin, a na południu ujmując także część ziemi lubuskiej, zwano od XIV w. Nową Marchią. Oprócz ekspansji terytorialnej, Brandenburgia zaczęła też rościć sobie pretensje do władztwa nad Pomorzem. I tak też się w końcu stało, gdy po wygaśnięciu dynastii gryfickiej podzieliła ze Szwedami Księstwo Pomorskie na pół, inkorporując jego wschodnią część.

Ważnym wydarzeniem w dziejach Brandenburgii było zawiązanie w 1618 r. unii personalnej z Prusami Wschodnimi. Oba terytoria połączyła dynastia Hohenzollernów, której reprezentant Fryderyk w 1701 r. koronował się na króla w Prusach. Jak już wiemy z historii, to wydarzenie stało się też zalążkiem kolejnych katastrof dla sąsiadów, w tym i Polski.

Na początku XIX w. Prusy, łącznie z zaborami polskimi, składały się w większości z ziem o słowiańskim rodowodzie (Połabie, Pomorze, Śląsk, Wielkopolska, Mazowsze itd.), a pod panowaniem Hohenzollernów znalazły się miliony Słowian. Krwawym finałem tej historii były wywołane w XX w. przez cesarstwo pruskie a następnie III Rzeszę dwie wojny światowe.

Prusy skończyły się w 1945 r. w zdobytym i zrujnowanym Berlinie, a Brandenburgia została okrojona terytorialnie na rzecz Polski. Tym samym przywrócono słowiański status przejętych ongiś przez askańczyków ziem po wschodniej stronie Odry.


Herb landu Brandenburgii - oparty na najstarszych przedstawieniach czerwonego orła ze złotymi łodygami koniczyn na skrzydłach.

Barlinek

Cedynia

Choszczno

Choszczno - po wojnie herb został poddany "upiastowieniu". Orzeł przybrał biały kolor.

Drawsko Pomorskie - obecnie obowiązujący herb to dyskusyjna fuzja polskiej i brandenburskiej tradycji herladycznej. Choć orzeł jest czerwony, to sylwetka ma rodowód piastowski. W opinii heraldystów koncept ten stoi w sprzeczności z historią miasta. 

Drawsko Pomorskie - przedwojenna wersja herbu z brandenburskim orłem.

Drawsko Pomorskie - piastowska wersja herbu.

Ińsko

Krzęcin

Lipiany

Moryń

Myślibórz - podobnie jak w przypadku Drawska, askański orzeł został "upiastowiony".

Myślibórz - wcześniej obowiązujący herb.

Recz 

Recz - powojenna piastowska wersja herbu.

Świdwin

Trzcińsko Zdrój 

Popularne posty